(...) Aansluitend bij het voorgaande, de centrale plaats van het bijzakelijke, perifere en het 'ertussen', noem ik hier ten slotte de boekenplanken van Frank Halmans. Benader je een van die
boekenplanken voor de eerste keer frontaal, dan gaat het om niets anders dan een rijtje onaantrekkelijk vormgegeven, tweedehands boeken op een plank. Bekijk je het rijtje boeken echter
van de zijkant dan zie je dat Halmans in de boeken met grote precisie en vaardigheid op elkaar aansluitende ruimtes heeft gesneden. Het van de zijkant bekijken van de boeken levert overigens
een zeker ongemak op. Je zit al snel met je hoofd tegen de muur waar het boekenplank je aan bevestigd is. Het intrigerende van de boekenplanken zit hem niet in één enkel ding. De uitgeholde ruimtes lijken te refereren aan het theater- of filmdecor en aan de door boeken opgeroepen denkbeeldige werelden. Er zweeft bij het bekijken van het boekenplanken wellicht ook iets anekdotisch voorbij, want je kunt je voorstellen dat in zo'n ruimte iemand 's avonds in bed een van de boeken leest waaruit het boekenobject is opgetrokken. Wat het werk echter vooral doet beklijven is
het idee dat er - analoog aan de bedachte wereld van het boek - zoiets als een menselijke ruimte aanwezig is in de zuurstofloze, donkere en stugge massa papier tussen de kaften.
Niet onbelangrijk is verder de betrekkelijke ontoegankelijkheid. Het werk stelt zich opzettelijk niet zomaar te kijk. Sta je ervoor dan blijft het een gesloten rij van ruggen. Je moet telkens aan de
zijkant van het werk gaan staan om in een onhandige positie naar binnen te gluren. Hinderlijk als het is, blijft het werk op tentoonstellingen niettemin de aandacht trekken. Bezoekers
komen keer op keer terug om erin te gluren en dat laatste lijkt een pleidooi voor de betekenis van de ontoegankelijkheid, het verborgene en zelfs het ongemak als onderdelen van de esthetische ervaring. (...)
|