Brigitte van der Sande, publicatie Werkgroep KOS. Amsterdams Fonds voor de Kunst, 1996 |
Net zo prikkelend, verwonderingwekkend en weerbarstig als het stadse
leven zelf |
In tegenstelling tot de meeste opdrachtformuleringen, die in algemene
termen gesteld worden, was de opdracht voor een kunstwerk op het
'huiskamerplein' in de Staatsliedenbuurt heel specifiek: "Gevraagd
wordt een ontwerp voor een klein en luchtig multifunctioneel bouwsel
dat kan dienen als wachthuisje voor de tram, als zitgelegenheid,
als informatievoorziening, als verlichting enz. Bij het ontwerp
wordt naast vormgeving uitdrukkelijk gezocht naar inhoud. Het ontwerp
moet aan 'design' voorbijgaan." Daarnaast moest de kunstenaar
rekening houden met randvoorwaarden als het stedebouwkundig ontwerp
van het plein, de functie van het plein voor de buurt en het wachtcomfort
van de reizigers. |
Frank Halmans' interesse gaat uit naar grensgebieden. Het schemergebied
tussen waken en slapen, kijken en niet-kijken. Daar waar de aandacht
verschuift van de buitenwereld naar de gedachtenwereld en de tijd
stil lijkt te staan. De vensterbank, het kozijn en de etalage, zelf
grensvoorwerpen tussen binnen en buiten, zijn in Halmans' kunst
steeds terugkerende vormen die de beschouwer onnadrukkelijk, maar
ondubbelzinnig aanzetten tot introspectie. Een wachthuisje voor
de tram is bij uitstek een plek waar deze gemoedstoestand ontstaat.
Halmans' beeld bestaat nit twee objecten, die zich aan weerszijden
van de tramlijn op het plein bevinden. De kioskachtige wachtruimte
aan de kant waar nu een abri staat is een open bouwwerkje met twee
halfronde banken die overdekt worden door een stalen dak op zuilen.
Dezelfde hanken, maar nu in een gesloten cirkelvorm, komen terug
in het tweede object aan de andere kant van het plein en dienen
als sokkel voor de peperbus. Hieraan heeft Halmans een lessenaar
bevestigd, een podium voor de buurtbewoners. Door een gesloten vorm
voor communicatie en een open vorm voor contemplatie te kiezen keert
Halmans op zijn gebruikelijke wijze de functies om. Het plein wordt
openbaar en intiem, ontmoetingsplaats en huiskamer tegelijk.
|