Ernst Jan Rozendaal, PZC mei 2004 n.a.v. de duotentoonstelling met Ton van Kints in Galerie van den Berge te Goes

Gerepareerde panelen en een museumpje op instorten

GOES- Galerie van den Berge in Goes heeft deze maand werk van de kunstenaars Ton van Kints en Frank Halmans gecombineerd. De combinatie werkt omdat de een panelen maakt, terwijl de ander vooral ruimtelijk werk laat zien. Daardoor zijn wanden en vloer gevuld. Bovendien bestaat ook inhoudelijk wel enige verwantschap.

Het ruimtelijke werk van Halmans trekt het eerst de aandacht. Vooral zijn installatie 'Insula Dei'. Op een ouderwets huiselijk vloerkleed staan vijftien grote en kleine schemerlampen opgesteld. Drie ervan branden. Tussen de lampen staat een houten bankje met daarop een kussentje en een halfvol glas water. Dat Halmans letterlijk een bos van schemerlampen heeft willen neerzetten, blijkt uit het groene bladermotief op de kappen. Twee jaar geleden bewees Halmans in galerie van den Berge al dat humor een belangrijk bestanddeel van zijn werk is. Dat blijkt opnieuw in deze installatie. Want meteen springt een uitdrukking als 'Door de bomen het bos niet meer zien' in gedachten. Toch houdt Halmans het niet bij een grapje. Hij is gefascineerd door overgangsgebieden en dan vooral de grens tussen binnen en buiten. Dat komt in 'Insula Dei' tot uiting. Het is een bos opgebouwd uit elementen waarmee interieurs worden ingericht. In een mini-museum dat hij in galerie van den Berge heeft neergezet, speelt Halmans met dezelfde thematiek. Het is een klein hokje met twee ingangen. Bezoekers kunnen zich er net doorheen bewegen. Vreemd genoeg staat het gebouwtje op blokjes resthout, alsof de ontwerper zich heeft vergist en heeft moeten improviseren. Niet alleen maakt dit het gebouwtje veel opener, er wordt ook gesuggereerd dat het uiterst wankel staat. Een museumpje op instorten. Aan de wanden hangen vijf paneeltjes. Op het eerste gezicht lijken het geheel in wit uitgevoerde abstracte schilderijen. In werkelijkheid gaat het om bestaande plafonds, op schaal nagemaakt en als paneeltjes aan de muur gehangen.   Schaalmodel Ook bij de installaties 'Uit-Weg' en 'Seizoenswerk' lopen binnen- en buitenwereld door elkaar. Het eerste beeld lijkt een schaalmodel van een museumzaal waarvan drie wanden en het plafond ontbreken. Daarmee is de essentie van het werk meteen gegeven, want als vrijwel alle elementen die iets tot een binnenruimte maken ontbreken, bestaat die ruimte kennelijk alleen in het hoofd van de beschouwer. De kunstenaar heeft hem met minimale middelen weten op te roepen. 'Seizoenswerk' is een toren van ramen waarbinnen ranken van bonenplanten opschieten. De ramen bieden uitzicht op de natuur, alleen bevindt die zich binnen en niet buiten. Zo blijken de dingen niet te zijn wat ze lijken. (...)